Galaktyczne włókna największymi wirującymi obiektami we wszechświecie
2 lipca 2021, 07:56Galaktyki, gwiazdy, planety i ich księżyce obracają się wokół własnych osi. Teraz międzynarodowy zespół badawczy dodał do tych obiektów kosmiczne włókna, skupiska gromad i supergromad galaktyk, które rozciągają się na odległość setek milionów lat świetlnych. Tym samym są to największe obracające się obiekty w przestrzeni kosmicznej.
Przodek greckich mozaik w hetyckiej świątyni
28 września 2021, 18:49Na stanowisku Uşaklı Höyük w Turcji znaleziono „matkę” mozaik Śródziemiomorza. To ponad 3000 kamieni w naturalnych odcieniach beżu, czerwieni i czerni, które ułożono w geometryczne wzory trójkątów i krzywych. Odkrycia dokonano w ruinach hetyckiej świątyni z XV wieku przed naszą erą.
Niezwykła rzymska osada odkryta na budowie szybkiej kolei w Anglii
13 stycznia 2022, 05:56Archeolodzy pracujący przy budowie brytyjskiej szybkiej kolei HS2 poinformowali o dokonaniu wyjątkowego odkrycia. W pobliżu wioski Chipping Warden w South Northamptonshire ponad 80 archeologów pracuje od 12 miesięcy na stanowisku, na którym – jak się okazało – istniała niezwykle interesująca wieś z epoki żelaza. Przez wieki była to nic nieznacząca miejscowość, która w IV wieku stała się nagle ważnym punktem handlowym z imponującą drogą o szerokości 10 metrów.
Garnek ze średniowiecznymi monetami – cenne znalezisko w gminie Łagiewniki
21 kwietnia 2022, 11:57W gminie Łagiewniki między Wrocławiem a Wałbrzychem trafiono na wyjątkowe znalezisko archeologiczne – ukryte w glinianym garnku średniowieczne monety z I połowy XIII wieku. To, według wstępnej oceny, największe – bo składające się z 2800 monet – tego typu odkrycie od co najmniej 100 lat. Bardzo cenne, gdyż brakteaty były bardzo krótko używane. Ich wymiana następowała nawet 2-3 razy w roku i monety przetapiano, by wybić kolejne. Niewiele więc dotrwało do naszych czasów.
Webb zdobył pierwszy jednoznaczny dowód na obecność CO2 w atmosferze egzoplanety
26 sierpnia 2022, 06:05Teleskop Webba (JWST) zdobył pierwsze pewne dowody na obecność dwutlenku węgla w atmosferze egzoplanety. CO2 znaleziono w atmosferze gazowego olbrzyma znajdującego się w odległości 700 lat świetlnych od Ziemi. Odkrycie daje nadzieję, że Webb będzie w stanie wykryć i zmierzyć poziom dwutlenku węgla w atmosferach mniejszych podobnych do Ziemi planet skalistych.
Skamieniałość obala podstawowe przekonanie o ewolucji ptaków
5 grudnia 2022, 13:16Skamieniałość ukryta w niewielkim kawałku skały obaliła jedno z najdłużej żywionych przez naukę przekonań dotyczących ewolucji ptaków. Eksperci z University of Cambridge i Natuurhistorisch Museum Maastricht odkryli, że jedna z kluczowych cech współczesnych ptaków – mobilna szczęka, którą posiada 99% gatunków – wyewoluowała przed zagładą dinozaurów. Okazało się również, że u strusi, emu oraz pokrewnych im gatunków doszło do wstecznej ewolucji. Ich dzioby powróciły do bardziej prymitywnej formy.
Aktywność fizyczna zmniejsza krwotok śródmózgowy
23 maja 2023, 08:14Regularna aktywność fizyczna może zmniejszyć krwawienie do mózgu u osób z krwotokiem śródmózgowym. Do takich wniosków doszli naukowcy z Uniwersytetu w Göteborgu, którzy przeprowadzili badania retrospektywne na 686 osobach leczonych z powodu krwotoku śródmózgowego. Uczeni nie byli w stanie określić związku przyczynowo-skutkowego zaobserwowanego zjawiska, ale jednoznacznie wykazali, że u osób aktywnych fizycznie krwotok był mniejszy, niż u nieaktywnych.
Pierwsze zdjęcie Webba pozwoliło na określenie odległości do niemal 200 galaktyk
2 listopada 2023, 07:05Ponad rok temu, 11 lipca 2022 roku, zaprezentowano światu pierwsze zdjęcie wykonane przez Teleskop Webba, tzw. Webb's First Deep Field. Zobaczyliśmy na nim gromadę galaktyk SMACS 0723, która zawiera co najmniej 7000 galaktyk. Gromada ta jest od lat fotografowana przez Hubble'a i inne teleskopy, wykorzystywana jest też jako soczewka grawitacyjna, dzięki której możemy zobaczyć bardziej odległe obiekty. Dotychczas jednak naukowcy nie potrafili dokładnie określić odległości do poszczególnych galaktyk w SMACS 0723. Udało się to dopiero dzięki zdjęciu Webba.
Odkrycie z Uniwersytetu Jagiellońskiego pomoże w leczeniu zwłóknień narządów
18 marca 2024, 12:10Odkrycie naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego daje nadzieję, że w przyszłości uda się leczyć postępujące zwłóknienia narządów wykorzystując w tym celu siły natury. Naukowcy z Krakowa zauważyli bowiem, że w pęcherzykach zewnątrzkomórkowych znajdują się biomolekuły mikro RNA wykazujące silne właściwości przeciwzwłóknieniowe
W Nowym Jorku sprzedano najdroższą skamieniałość w historii
19 lipca 2024, 11:52Przed dwoma dniami w Nowym Jorku sprzedano najdroższą skamieniałość w historii. „Apex”, najbardziej kompletny szkielet stegozaura, jaki kiedykolwiek pojawił się na aukcji, otwierał Sotheby's Natural History Auction. O zakup wyjątkowego zabytku starało się 7 kupujących. Sprzedaż zakończyła się po 15 minutach, a nabywca zapłacił za szkielet 11-krotnie więcej, niż dolne szacunki sprzed aukcji. Anonimowy właściciel szkieletu oświadczył, że wypożyczy go amerykańskiej instytucji naukowej. Apex urodził się w Ameryce i w Ameryce pozostanie, stwierdził.
